Αφήστε τα παιδιά ήσυχα

• του Ανδρέα Πετρουλάκη στο Protagon

Μιλούν εύκολα για Χούντες. Για μένα είναι πολύ δύσκολο και με ξενίζει η κατάχρηση των παραλληλισμών. Πιστεύω ότι είναι βαναυσότητα απέναντι στα θύματα και ανιστόρητη ευκολία να βρίσκεις αναλογίες που δεν υπάρχουν για να παροξύνεις το πολιτικό κλίμα. Όμως, αφού τις φέρνουν συχνά στο μυαλό τους, ας αναζητήσουν και κάποιες λεπτομέρειες που ίσως τους φωτίσουν με διαφορετικό τρόπο και τη δική τους πολιτική.
Αυτό που έγινε χτες στα σχολεία ήταν κανονικός πολιτικός προσηλυτισμός. Ήταν προπαγάνδιση υπέρ ενός πολιτικού ρεύματος, έστω κυρίαρχου, με ακροατήριο εφήβους που εκεί βρίσκονταν για άλλο λόγο. Τα παιδιά πήγαν στο σχολείο για να μάθουν γράμματα. Πήγαν δηλαδή, όπως γίνεται πάντα στην εκπαίδευση όλου του πολιτισμένου κόσμου, για να συνεχίσουν και να ολοκληρώσουν τη διαδικασία που θα τους επιτρέψει να αποφασίσουν στο εγγύς μέλλον, με τις δικές τους δυνάμεις, αυτόφωτα και όχι ετεροκαθορισμένα, τον ατομικό ρόλο που θα επιδιώξουν να παίξουν στην κοινωνία και τα συλλογικά σχήματα που ίσως επιλέξουν να ενταχθούν. Για να τα αναθεωρήσουν κάμποσες φορές μεγαλώνοντας. Σίγουρα δεν ήσαν εκεί για να τους τα δώσουν έτοιμα και μασημένα οι πολιτικοί.
Τελευταία φορά, λοιπόν, που θυμάμαι να έγινε αυτό ήταν επί Χούντας. Οι γυμνασιάρχες έβγαζαν πύρινους λόγους για την επανάσταση και καλούσαν τους μαθητές σε εθνική εγρήγορση. Στο δικό μου το σχολείο είχε έρθει δυο-τρεις φορές και η καρικατούρα υπουργού Παιδείας, πάλι για τον ίδιο λόγο. Επίσης συνέβαινε και στη δικτατορία του Μεταξά, με υποχρεωτική στρατολόγηση μάλιστα των μαθητών στην ΕΟΝ. Το ίδιο γινόταν και στα χρόνια της μετεμφυλιοπολεμικής σκληρής δεξιάς.
Τα χρόνια της Μεταπολίτευσης αυτό έγινε αδιανόητο. Μπορεί οι Υπουργοί Παιδείας και άλλοι πολιτικοί να πήγαιναν στους αγιασμούς (χωρίς ασφαλώς να υπάρχει κανένας λόγος να γίνεται αυτό), αλλά μόνο για να βγάλουν πληκτικούς και άσκοπους λόγους. Ποτέ για να καλέσουν τους μαθητές να αντιπαρατεθούν στους πολιτικούς τους αντιπάλους, να συμμετάσχουν σε πολιτικές μάχες που οι ίδιοι έκριναν επιβεβλημένες, να στρέψουν τα παιδιά τελικά εναντίον άλλων Ελλήνων. Αυτό έγινε για πρώτη φορά χτες.
Ασφαλώς και δεν θέλω να πω ότι η συμπεριφορά τους μοιάζει με των χουντικών, αν και δεν είναι άχρηστο μερικοί φίλοι μου αριστεροί να νιώσουν στο δέρμα τους τη φρίκη που προκαλεί η ευκολία τέτοιων συνειρμών. Θέλω να πω ότι η αριστερά στο πρόσφατο παρελθόν ενδιαφερόταν για το πραγματικό περιεχόμενο της παρεχόμενης Παιδείας, για τη μόρφωση που παράγει ελεύθερα, αυτόνομα και ανήσυχα πνεύματα, για τη δημιουργία μέσα από την εκπαίδευση, πολιτών με αυτοδιάθεση της σκέψης και του εαυτού τους και εδραία δική τους άποψη για τη ζωή.
Σήμερα που γίνεται η συζήτηση για το νέο λύκειο η αριστερά είναι απούσα. Την ύλη των σπουδών τη διατάσσουν στο μαγνητικό δίπολο μνημόνιο-αντιμνημόνιο και δεν κάνουν καμιά εμβάθυνση στην πραγματική φιλοσοφία και ιδεολογία των σπουδών η οποία, ερήμην τους, παραμένει συντηρητική και αγκυλωμένη. Ακόμα και στη συζήτηση που άνοιξε δειλά για τα Θρησκευτικά και τα Αρχαία συναγωνίστηκαν τους Δεξιούς σε απαξίωση και ειρωνείες. Το μόνο τους ενδιαφέρον είναι να δώσουν το σχήμα που τους αρέσει στο ζυμάρι των εφήβων. Με κάθε τρόπο. Ακόμα και αν χρειαστεί να περιμένουν στη σειρά για να δεχτούν το αγίασμα.